nfc در گوشی موبایل چیست و به چه کاری میاد؟

برقراری ارتباط در طول تاریخ حیات انسان اشکال گوناگونی به خودش گرفته و همیشه در حال پیشرفت بوده. در قرن قبل انواع سیم‌ها نقش بسیار مهمی در ارتباط بین انسان‌ها با همدیگه و تعامل انسان با ماشین‌ها ایفا کردن اما الان دیگه کم‌کم سیم هم جای خودش رو به انواع فناوری‌های جدید داده و تکنولوژی بی‌سیم در تمام محصولات ارتباطی دیده می‌شن. فناوری NFC گوشی یکی از همین موارده که امروزه در گوشی‌ موبایل هوشمند نقش مهمی رو ایفا می‌کنه.

فناوری NFC یک تکنولوژی بی‌سیم متعارفه که به لطف رشد روز افزون سیستم‌های پرداخت آنلاین مثل Samsung Pay و Google Pay امروزه اهمیت خاصی پیدا کرده. وجود این قابلیت در تلفن‌های همراه هوشمند تا حدی ضروری شده که در حال حاضر خیلی از مدل‌های پرچمدار و حتی میان‌رده هم از فناوری NFC بهره می‌برن.

از جمله کاربردهای این قابلیت به خصوص تکنولوژی NFC موبایل به‌طور مختصر می‌شه به این موارد اشاره کرد: اشتراک اطلاعات، دریافت انواع بلیط، چاپ مستقیم با استفاده از موبایل و تبلت و پرینترهای مجهز به NFC، بازکردن قفل انواع درب‌ها، انتقال محتوای چندرسانه‌ای از موبایل به تلویزیون‌های مجهز به NFC و همچنین استفاده در تبلیغات و بازاریابی برای معرفی محصولات و خدمات.

در واقع، شهرت این فناوری تا جایی بالا رفته که نام اون به گوش خیلیا خورده اما NFC دقیقا چیه و چه کارایی برامون می‌کنه؟ در این مقاله از ایسل، قابلیت NFC رو به طور دقیق براتون بررسی می‌کنم، وباهم با نحوه کار این تکنولوژی آشنا می‌شیم و چند مثال از کاربردش رو براتون مرور می‌کنم.

nfc در گوشی موبایل چیست

لغت NFC در حقیقت سرواژه عبارت «Near Field Communication» هستش که در فارسی با نام «ارتباطات میدان نزدیک» ترجمه شده. همونطور که از اسم این فناوری می‌شه تشخیص داد، ان اف سی باعث فعال‌شدن یک ارتباط کوتاه‌برد بین دستگاه‌های الکترونیکی سازگار می‌شه. برای انجام این کار لازمه که حداقل یک دستگاه نقش انتقال‌دهنده داده رو ایفا کنه و دستگاه دیگه توانایی دریافت سیگنال رو داشته باشه.

مجموعه‌ای از دستگاه‌ها قادر به استفاده از استاندارد NFC هستن و هرکدوم از اون‌ها بسته به نوع برچسب‌شون که در ادامه با اونا آشنا می‌شیم در دو دسته فعال یا اکتیو (Active) و غیرفعال یا پسیو (Passive) قرار می‌گیرن. دستگاه‌های پسیو NFC شامل برچسب‌ها و انتقال‌دهنده‌های کوچک می‌شن و قادرن اطلاعات رو به سایر دستگاه‌های NFC ارسال کنن.

دستگاه‌های پسیو این کار رو بدون نیاز به یک منبع تغذیه انجام می‌دن. بهتره بدونین یک دستگاه پسیو اطلاعات ارسال‌شده از دستگاه‌های دیگه رو پردازش نمی‌کنه و نمی‌تونه به سایر اجزای پسیو متصل بشه. برای درک بهتر می‌شه گفت مثال دستگاه پسیو در دنیای واقعی تابلوی اعلانات روی دیوار یا تبلیغات مختلف کاغذی هستن.

اما دستگاه‌های اکتیو هم قادر به ارسال و هم قادر به دریافت اطلاعات و داده هستن. همچنین این دسته از دستگاه‌های NFC می‌تونن با هم‌دیگه یا با دستگاه‌های پسیو ارتباط برقرار کنن. گوشی‌های هوشمند با اختلاف بسیار، رایج‌ترین وسیله از نوع دستگاه‌های اکتیو NFC هستند. کارتخوان‌های سیستم حمل‌ونقل عمومی و درگاه‌های پرداخت لمسی نیز مثال خوبی از این فناوری محسوب می‌شن.

تمام فعالیت‌های NFC توسط ترکیبی از یک مدار مجتمع که تراشه NFC نام داره با برچسب NFC انجام می‌شه. تراشه‌های NFC انواع مختلفی دارن و برای اون‌که میدان ارتباطی برقرار بشه به یک آنتن نیاز دارن. برچسب NFC هم که با پروتکل‌های NFC تطابق داره، تراشه و آنتن رو دربرمی‌گیره. این برچسب‌های توانایی ذخیره اطلاعات رو دارن و فقط دستگاه‌های NFC قادر به خوندن این اطلاعات هستن. برچسب‌ها بسته به ویژگی، ظرفیت حافظه و سرعت‌شون به چهار نوع اصلی تقسیم می‌شن.

شاید این مطلب رو دوست داشته باشین: علت خالی شدن باتری گوشی

طرز کار فناوری NFC گوشی

حالا که با معنی NFC آشنا شدیم بهتره کمی درباره نحوه عملکرد اون اطلاعات کسب کنیم. درست مثل فناوری‌های بلوتوث و وایفای و روش ارتباط سایر سیگنال‌های وایرلس دیگه، اصول عملکرد NFC بر پایه ارسال اطلاعات با استفاده از امواج رادیویی بنا شده. ارتباطات میدان نزدیک یک استاندارد دیگه برای انتقال بی‌سیم داده‌ست.

این به این معناست که دستگاه‌ها برای برقراری ارتباط با هم به بهترین شکل ممکن باید از دستورالعمل‌های خاصی پیروی کنن. فناوری مورد استفاده در NFC بر اساس ایده‌های قدیمی RFID یا Radio-Frequency Identification (شناسایی از طریق فرکانس رادیویی) ایجاد شده. در RFID از القای الکترومغناطیسی به منظور انتقال اطلاعات استفاده می‌شد.

در همین نقطه‌ست که یکی از بزرگترین تفاوت‌های NFC با فناوری‌های مشابه دیگر مثل بلوتوث و وایفای آشکار می‌شه. NFC گوشی رو می‌شه برای القای جریان الکتریکی در اجزای پسیو و همچنین تنها انتقال داده مورد استفاده قرار داد. این یعنی دستگاه‌های پسیو به یک منبع تغذیه از خود نیازی ندارن و به جای اون می‌تونن توان خودشون رو از میدان الکترومغناطیسی که توسط یک دستگاه NFC اکتیو تولید شده دریافت کنن.

برای این‌که دستگاه‌های پسیو از این طریق فعال بشن باید در یک محدوده خاص قرار بگیرن. متاسفانه القایی که توسط تکنولوژی NFC ایجاد می‌شه به حدی نیست که بتونه باتری گوشی‌های هوشمند ما رو شارژ کنه اما فناوری شارژ بی‌سیم QI بر اساس همون اصول فناوری ان اف سی بنا نهاده شده.

از میدان‌های الکترومغناطیسی می‌شه برای انتقال داده یا القای جریان الکتریکی در یک دستگاه دریافت‌کننده استفاده کرد. دستگاه‌های NFC پسیو می‌تونن توان مورد نیاز خودشون رو از میدان‌های تولیدشده توسط دستگاه پسیو دریافت کنن اما تنها در فاصله‌ای کوتاه قادر به انجام این کار هستن. سرعت انتقال داده از طریق NFC به اندازه 106، 212 یا 424 کیلوبیت بر ثانیه هستش که برای انتقال یک فهرست مخاطبان، تصویر یا موسیقی کافی هستش.

یک موضوع مهم دیگه درباره نحوه کارکرد فناوری NFC اینه که وسایل دارای این تکنولوژی در سه حالت کلی با هم ارتباط برقرار می‌کنن. اولین حالت، همتا به همتا یا Peer-to-Peer که رایج‌ترین حالت کارکرد بین دستگاه‌های NFC محسوب می‌شه. در این حالت که برای مثال بین دو گوشی استفاده می‌شه، دستگاه اکتیو اطلاعاتی مثل تصویر، موسیقی و فهرست مخاطبان رو به دستگاه پسیو ارسال می‌کنه.

جدا از فناوری NFC گوشی، حالت خواندن و نوشتن یا Reader/Writer هم وجود داره که طی اون ارتباط بین دستگاه‌های مجهز به فناوری و برچسب‌های اون ایجاد می‌شه. در حالت سوم که شبیه‌ساز کارت نام داره، ارتباط بین دستگاه NFC خوان با کارت و یک دستگاه NFC ایجاد می‌شه.

این مطلب رو از دست نده: معرفی بهترین لانچر های اندروید

تاریخچه NFC

از ابتدای پیدایش NFC، چند نقطه زمانی مهم در دوران حیات این فناوری آینده‌اش رو شکل داد. طرح اولیه NFC در سال 1997 ارائه شد و در سال 2002، دو شرکت سونی و فیلیپس حق اختراع اون رو ثبت کردن و انجمن اون در سال 2004 توسط همین دو شرکت تاسیس شد. برچسب‌های اولیه در سال 2006 تولید شدن و اولین آزمایش مصرف‌کنندگان در سال 2007 در کشور انگلستان انجام شد.

انجمن NFC در سال 2009 اولین استانداردهای Peer-to-Peer رو منتشر کرد و یک سال بعد از اون انواع طرح‌ها و اختراعات ثبت‌شده برای استفاده از NFC در تلفن‌های همراه، بازار انبوه و سایر دستگاه‌ها منتشر شد. ویژگی NFC با انتشار یک به‌روزرسانی در سال 2011 برای گوشی C7 نوکیا ارائه شد. این گوشی در سال 2010 عرضه شده بود. این اولین حضور فناوری NFC در یک گوشی هوشمند بود.

شهر نیس فرانسه در سال 2010 پوشش گسترده NFC برای انواع خدمات شهری رو آغاز کرد. همکاری سامسونگ و شرکت VISA در سال 2013 برای گسترش پرداخت‌های موبایلی شکل گرفت. دو سرویس محبوب گوگل پِی و اپل پِی که از این فناوری استفاده می‌کردن تا سال 2015 رسما کار خودشون رو آغاز کردن.

کاربرد فناوری NFC گوشی

فناوری NFC تنها برای انتقال اطلاعات و به اشتراک‌گذاشتن محتوای چندرسانه‌ای مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. زمینه‌های گسترده و متنوعی برای استفاده از فناوری NFC وجود دارد. در حال حاضر دو استفاده اصلی از تکنولوژی NFC (ان اف سی) و دستگاه‌های اون وجود داره که عبارتند از  پرداخت‌های روزمره و پرداخت با استفاده از موبایل.

برای مثال، یکی از مهمترین کاربردهای NFC در دنیای امروزی استفاده از موبایل مجهز به NFC به‌عنوان نوعی بلیط برای سیستم حمل‌ونقل عمومیه. در این صورت دیگه نیازی به استفاده از کارت‌های اعتباری نیست و تنها کافیه گوشی هوشمند خودتون رو برابر دستگاه NFC خوان قرار بدین.

همچنین این فناوری الان درحال از رده خارج‌کردن کارت‌های بانکیه. در این کاربرد، گوشی‌های مجهز به NFC رو در صورت نصب اپلیکیشن‌های مربوطه می‌شه مقابل دستگاه POS قرار داد و مبلغ خرید رو پرداخت کرد. یکی از مزایای این کاربرد، کاهش احتمال کلاهبرداری از طریق کارت بانکیه.

از دیگر کاربردهای تکنولوژی NFC موبایل می‌شه به انتقال لحظه‌ای پول به افراد در کشورهای توسعه‌یافته و مدرن اشاره کرد. اطلاعات آنی اطلاعات تبلیغاتی و اعلان‌ها، کارت‌های پرداخت هوشمند NFC، ارائه بلیط، کنترل دسترسی افراد به بخش‌های مختلف، سابقه درمانی بیماران در سیستم سلامت و درمان از کاربردهای مهم این فناوری نوین هستن.

همچنین NFC به بخش‌هایی که طی دهه اخیر محبوبیتی فراوانی پیدا کردن هم نفوذ کرده. از جمله این موارد می‌شه به بازی، بازاریابی و فروش، شبکات اجتماعی گجت‌های پوشیدنی، اینترنت اشیا، تغییر تنظیمات گوشی از طریق برچسب NFC و همچنین اتصال گوشی به سیستم‌های ناوبری و سرگرمی در خودرو و کنترل پخش‌کننده‌های چندرسانه‌ای اشاره کرد.

در حال حاضر تقریبا تمام کشورهای توسعه‌یافته جهان از فناوری NFC و انواع کاربردهای اون پشتیبانی می‌کنن. در میان این کشورها، فرانسه، آلمان، هند، کره جنوبی، سریلانکا، ژاپن، استرالیا، آمریکا و کانادا گسترده‌ترین پشتیبانی از این فناوری رو ارائه می‌دن. در قاره آفریقا هم کشورهای کنیا، آفریقای جنوبی و لیبی هم در بخش‌های مختلف از NFC استفاده می‌کنن.

شاید این مقاله رو دوست داشته باشین: معرفی فناوری HDR و قابلیت‌های آن

از ورود NFC به ایران هم چند سالی می‌گذره و در این مدت شرکت‌های مخابراتی مثل همراه اول، ایرانسل و رایتل با هدف تسهیل پرداخت بانکی از این فناوری پشتیبانی کردن. کاربردهایی مثل پرداخت آنلاین، مترو و اتوبوس شهری و پارکومترها از جمله موارد کاربر NFC در ایران هستن.

اگه بخوام به صورت خلاصه و تیتروار کاربرد NFC رو براتون بگم باید به موارد زیر اشاره کنم:

• قفل و باز کردن درب اتومبیل یا درب منزل
• چاپ مستقیم به وسیله‌ی موبایل و تبلت از طریق پرینترهای مجهز به این فناوری
• انتقال چند رسانه از موبایل به تلویزیون های مجهز به NFC
• شارژ گوشی موبایل و انتقال صدای موبایل به اسپیکر
• اشتراک گذاری اطلاعات
• استفاده در تبلیغات شهری برای معرفی محصولات
• دریافت بلیط یا کارت پرواز

NFC گوشی شیائومی کجاست؟

برای پیدا کردن ان اف سی در گوشی شیائومی مثل بقیه گوشی های اندرویدی باید در تنظیمات جست‌وجو کرد ، اما یادتون باشه که این شرکت نسخه‌های متعددی از یک مدل رو راهی بازار می‌کنه و اگر نتونستین گزینه ان اف سی رو از تنظیمات پیدا کنین، قطعاً فاقد تراشه ان اف سی هستش، چون که بعضی از نسخه‌های یک مدل برای بعضیی از بازارها ممکنه گرینه NFC رو نداشته باشن.

فعال سازی NFC در شیائومی

برای فعال سازی NFC در شیائومی باید وارد تنظیمات بشین و مسیر زیر رو دنبال کنین.

• Setting > connection & sharing > NFC
• بعد باید Toggl کنار گزینه NFC رو فعال کنین.

NFC گوشی سامسونگ کجاست؟

برای فعال سازی NFC گوشی‌ سامسونگ باید وارد تنظیمات شوید و از قسمت ارتباطات یا Connections گزینه NFC and contactless paymants رو فعال کنین.

setting > Connections > NFC and contactless paymant

NFC اندروید و NFC ایفون چه فرقی باهم دارن؟

معمولاً گوشی‌های میان رده و پرچمدار اندروید به تراشه ان اف سی مجهز هستن. انواع گوشی‌ آیفون ۶ به بعد هم از این قابلیت پشتیبانی می‌کننن. احتمالا نام سیستم‌های پرداخت NFC به گوشتون خورده باشه. این اسم‌ها در گوشی‌های اندروید با نام  Android Pay، در گوشی‌های سامسونگ Samsung Pay و در محصولات اپل با واژه‌ی Apple Pay دیده می‌شن. همچنین پی پال (PayPal Mobile) و مستر کارت  (MasterCard PayPass)  هم از فناوری NFC استفاده می کنن. حتی برنامه‌هایی مثل Google Pay هم برای پرداخت الکترونیکی از قابلیت NFC بهره می‌برن.

از کجا بفهمیم گوشی‌مون NFC داره؟

چک کردن NFC گوشی خیلی ساده‌ست و شما می‌تونین با سرچ عبارت NFC در قسمت تنظیمات از وجود اون مطمئن شین یا در محیط وب مشخصات گوشی‌تون رو بررسی کنین. همچنین اگه باتری شما به آنتن NFC مجهز باشه، عبارت Near Field Communication روی اون هک شده.

جمع‌بندی

NFC مخفف عبارت Near Field Communication به معنای ارتباط در محدوده نزدیک هستش که راهی برای ارتباط بین تلفن‌های همراه، تبلت، لپ‌تاپ و بقیه دستگاه‌ها در فاصله‌های کوتاه به حساب میاد. فناوری NFC نسخه تکامل یافته RFID یا سامانه شناسایی امواج رادیویی هستش. این سامانه از سیگنال‌های الکتریکی و الکترومغناطیسی برای خوندن و نوشتن اطلاعات بدون تماس بین اشیا استفاده می‌کنه.

سوالات متداول